یکی از سازه‌های پیش‌ساخته و آماده در ساختمان‌سازی، سقف کاذب آکواپنل است. این پنل‌ها در فرایند ساختمان‌سازی و طراحی داخلی ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و ضخامت تقریبی آن‌ها 12.5 میلی‌متر است. سقف کاذب، به‌عنوان یک لایه‌ی پوشاننده برای تأسیسات سقفی استفاده می‌شود و اغلب در مجتمع‌های تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. آکواپنل‌ها نیز یکی از نمونه‌های سقف کاذب هستند. این پنل‌ها به‌صورت پیش‌ساخته ارائه می‌شوند و با انواع و طرح‌های مختلف در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. علاوه بر استفاده از آن‌ها به‌عنوان سازه‌ی سقفی، به‌دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، می‌توان از آن‌ها برای ساخت دیوارها نیز استفاده کرد. سقف کاذب آکواپنل ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد.
ویژگی سقف کاذب آکواپنل
سقف کاذب آکواپنل دارای مزایا و ویژگی‌های بسیاری است:
این سازه‌ها بسیار مقاوم بوده و توانایی مقابله با ضربات کوچک و حتی بزرگ را دارند.
- مقاومت آن‌ها در برابر آب است.
- به‌عنوان عایق صدا نیز عمل می‌کنند.
- این پنل‌ها از مواد غیرآلی تشکیل شده‌اند و قارچ و کپک امکان رشد در آن‌ها را ندارند.
- نصب و برش این پنل‌ها بسیار آسان است و نیازی به ابزارهای خاصی ندارد.
- انعطاف‌پذیری نیز یکی از ویژگی‌های دیگر سقف کاذب آکواپنل است، به‌گونه‌ای که در حالت کاملاً خشک، توانایی خم شدن تا شعاع یک متری را دارند.
- آکواپنل‌ها به محیط زیست آسیبی وارد نمی‌کنند و استفاده از آن‌ها می‌تواند منجر به ایجاد فضاهای مفید بیشتر در ساختمان‌ها شود.
آکواپنل‌ها دارای این مزایا می‌باشند: مقاومت در برابر حرارت و آتش، مقاومت در برابر تنش‌های دمایی، سازگار با انواع مختلف سبک‌های معماری، عدم تحمیل وزن زیاد به ساختمان، مقاومت در برابر حوادث غیرمترقبه مانند زلزله، وزن کم و سبک، نصب آسان و سریع، مقاومت در برابر عوامل آلوده مانند قارچ و کپک، انعطاف‌پذیری، اقتصادی و مقرون به صرفه بودن، تنوع طرح و رنگ.
کاربرد سقف کاذب آکواپنل
همانطور که در مطالب پیشین اشاره شد، آکواپنل‌ها از پنل‌های ضدآب هستند و دارای مقاومت بالا در برابر رطوبت می‌باشند. به همین دلیل، آن‌ها برای ساخت دیواره‌های استخر بسیار کاربردی هستند. به‌طور کلی، در محیط‌های مرطوب و آب‌ریزی از این پنل‌ها استفاده می‌شود. سقف و دیوارهای سرویس‌های بهداشتی نیز یکی از محیط‌هایی هستند که آکواپنل‌ها در آن‌ها کاربرد دارند. همچنین، از آکواپنل‌ها برای ایجاد زیبایی در ساختمان‌ها استفاده می‌شود و می‌توان از آن‌ها در طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ها بهره برد.
.
انواع سقف‌ها در سقف کاذب آکواپنل
با توجه به ویژگی‌ها و کاربردهای آکواپنل‌ها، می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد. دسته‌ی اول شامل آکواپنل‌های داخلی است که در سازه‌های داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. دسته‌ی دیگر شامل آکواپنل‌های خارجی است که برای سازه‌های بیرون ساختمان طراحی شده‌اند. در اصل، جنس این دو نوع پنل تقریباً یکسان است.
نکته‌ی مهم این است که می‌توان آکواپنل‌های خارجی را برای سازه‌های داخلی نیز استفاده کرد. اما برعکس آن صدق نمی‌کند و آکواپنل‌های داخلی در سازه‌های بیرونی کاربرد ندارند. به‌علاوه، تفاوت‌های دیگری نیز بین این دو نوع پنل وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
با توجه به استفاده از آکواپنل‌های خارجی در بیرون ساختمان‌ها، آن‌ها دارای چگالی بالاتری نسبت به آکواپنل‌های داخلی هستند. همچنین، وزن آکواپنل‌های خارجی نیز بیشتر خواهد بود. اگر قصد استفاده از آکواپنل‌های خارجی را در نمای بیرونی ساختمان‌ها داشته باشیم، باید حتماً آن‌ها را درزگیری کرده و از شبکه‌های فایبرگلاس بر روی آن‌ها استفاده کنیم.
آکواپنل‌های خارجی نسبت به آکواپنل‌های داخلی دارای مقاومت بیشتری هستند، زیرا به‌طور مداوم در معرض باران و هوای سرد و مرطوب قرار می‌گیرند. به‌دلیل ضخامت بیشتر آکواپنل‌های خارجی نسبت به آکواپنل‌های داخلی، می‌توان از آن‌ها به‌عنوان جداکننده‌ی فضاهای داخلی نیز استفاده کرد.
مواد سازنده‌ی سقف کاذب آکواپنل
جنس اصلی سقف کاذب آکواپنل سیمان است؛ و همانطور که قبلاً ذکر شد، در ساختار این پنل‌ها از مواد آلی استفاده نشده است. سیمان پرتلند، سنگدانه‌های سبک و پرلیت منبسط‌شده، مواد اصلی سازنده‌ی آکواپنل هستند. همچنین، از الیاف شیشه‌ای ویژه نیز در ساخت این پنل‌ها استفاده شده است. این الیاف در پشت و روی پنل‌ها قرار گرفته‌اند.
باید توجه داشت که آکواپنل‌ها را نمی‌توان به‌تنهایی بر روی دیوارهای بتنی نصب کرد. دلیل آن نیز ساختار خاص آکواپنل‌ها می‌باشد. بنابراین، برای نصب سقف کاذب آکواپنل حتماً باید از زیرسازهای فلزی استفاده شود. همچنین، با شرط استفاده از پرایمرهای مخصوص آکواپنل قبل از انجام این عملیات، می‌توان رنگ‌آمیزی و کاشی‌کاری بر روی این پنل‌ها انجام داد.
نحوه‌ی نصب سقف کاذب آکواپنل
برای استفاده‌ی یکپارچه از سقف‌های آکواپنل، باید مراحل زیر طی شود:
- آماده‌سازی سقف اصلی: سقف اصلی را برای نصب سقف آکواپنل آماده کنید.
- قرار دادن تخته‌ها به‌صورت ایستاده: تخته‌های آکواپنل را به‌صورت عمودی در سطح سقف قرار دهید.
- افقی کردن تخته‌ها: تخته‌های آکواپنل را افقی کنید و به سقف اصلی بچسبانید.
- تنظیم دما: دمای اتاق را به بالای ۵ درجه‌ی سانتیگراد تنظیم کنید تا بتوانید پانل‌ها را به‌طور صحیح نصب کنید.
- استفاده‌ی ترکیبی از پنل‌ها: از ترکیبی از پنل‌های سیمانی تک لایه و دو لایه استفاده کنید تا سازه محکم‌تری بسازید.
- درزگیری: بین پانل‌ها را با استفاده از نوار یا شبکه‌ی توری فایبرگلاس درزگیری کنید تا از نفوذ رطوبت جلوگیری شود.
- یکدست کردن سطح: از ماستیک یا پرایمر برای یکدست کردن سطح پانل‌ها استفاده کنید.
- رنگ‌آمیزی: برای پوشش نهایی کار از رنگ‌آمیزی مناسب استفاده کنید.
در نظر داشته باشید که اگر می‌خواهید این پانل‌ها را در محیط‌های مرطوب استفاده کنید، باید زیرسازی مناسب را با استفاده از پروفیل‌های استاندارد انجام دهید تا رطوبت به سقف اصلی نفوذ نکند. نصب آکواپنل بر روی سازه‌های فلزی با استفاده از پیچ‌ها و در فواصل منظم و مشخص صورت می‌گیرد.