عایق صوتی در زندگی امروزی! صدا یک پدیده‌ی اجتناب‌ناپذیر است و زندگی در آپارتمان‌ها و حضور چند خانواده در یک ساختمان، بدون شک، با مزاحمت‌هایی از جمله صدای مزاحم برای یکدیگر همراه است. با درک بهتر مفهوم نویز، به‌راحتی می‌توانیم سقف را از صدای مزاحم عایق‌بندی کنیم. نویز به هر صدایی که برای ما غیمطلوب است اطلاق می‌شود. این نویز می‌تواند از طریق دو روش، یعنی هوابرد و کوبش، انتقال پیدا کند.
- نویز کوبشی: وقتی یک شیء با سطحی مانند زمین برخورد کند یا زمانی که فردی در حال راه رفتن یا دویدن باشد و ضربه‌ای به سطح کف بزند، صدایی به‌وجود می‌آید که به آن نویز کوبشی می‌گویند. این صدا مستقیماً از طریق ارتعاشاتی که در سطح کف ایجاد می‌شود، منتقل می‌شود.
- نویز هوابردی: این نوع نویز از طریق هوا منتقل می‌شود و کاهش و کنترل آن به‌سختی انجام می‌شود. صداهایی مانند موسیقی، صدای دستگاه‌های صوتی، صدای بوق ماشین، صدای مکالمات، صدای گریه و غیره به‌عنوان نمونه‌هایی از نویز هوابردی محسوب می‌شوند.
پارامترهای دخیل در عایق‌بندی صدا
در عملیات عایق‌بندی صدا، چهار عنصر اساسی نقش کلیدی دارند که شامل موارد زیر است:
1. جرم:
جرم یک عامل بسیار مهم در عایق‌بندی صدا می‌باشد. هرچقدر جرم جسم بزرگتر باشد، مرتعش کردن آن توسط صدا سخت‌تر خواهد بود. اما در مورد انتقال نویز کوبشی، جرم نقش چندانی ندارد.
2. جداسازی:
باید به یاد داشت که صدا از ارتعاش امواج به‌وجود می‌آید و برای انتقال این ارتعاش نیاز به مسیر یا هادی جامد داریم. در سقف، اجزای تشکیل‌دهنده‌ی ساختار سقف این مسیر را ایجاد می‌کنند. با جداسازی یا دوجداره کردن سقف، این مسیر مسدود می‌شود و کاهش قابل‌توجهی در نویز به‌وجود می‌آید.
3. جذب:
منظور از جذب، جذب با استفاده از عایق الیاف معدنی موجود در سقف می‌باشد. مواد الیافی مورد اشاره عبارت‌اند از: فایبرگلاس، سلولز، پنبه‌ی بازیافتی، فوم سلول‌باز، پشم شیشه و پشم سنگ؛ که صدا را جذب می‌کنند. برای دستیابی به نتایج بهتر، لازم است که این مواد الیافی به‌طور کامل سقف را پوشش دهند و بتوانند برخی از ارتعاشات صوتی را جذب کنند.
4. میراگر:
موادی که توانایی تبدیل انرژی صوتی به انرژی حرارتی را دارند. این مواد صدا را در خود ضبط کرده و باعث کاهش نویز می‌شوند.
شایان ذکر است که با استفاده از ترکیب مناسب این چهار عنصر، می‌توان سقف را به‌خوبی عایق صوتی کرد و مزاحمت‌های صوتی را به حداقلی‌ترین مقدار ممکن رساند.
روش‌های اجرای عایق صوتی برای سقف‌های گوناگون
1. عایق صوتی برای سقف کاذب:
در این روش، یک لایه سقف کاذب به سقف اصلی متصل می‌شود. با این حال، باید در نظر داشت که سقف کاذب به‌تنهایی تاثیر چندانی بر روی عایق صوتی ندارد؛ زیرا سقف‌های سبک به‌دلیل جرم کمی که دارند به‌راحتی نویز را از خود عبور می‌دهند. برای حل این مشکل، می‌توان از یک لایه عایق صوتی مانند الیاف معدنی، سلولز سلول‌باز، فایبرگلاس یا هر ماده‌ی جاذب صدای دیگر درون این سقف‌ها استفاده کرد. استفاده از این لایه عایق صوتی می‌تواند میزان STC را به 36 ارتقاء دهد.
لازم به ذکر است که این روش می‌تواند صدای هوابرد را کاهش دهد، اما تأثیر کمتری روی نویز ضربه‌ای داشته باشد. عدد STC، ضریب کاهش انتقال صدا را نشان می‌دهد و از میانگین فرکانس‌های 125، 250، 500، 1000، 2000 و 4000 هرتز حاصل می‌شود. این فرکانس‌ها طیف سخنرانی را پوشش می‌دهند.
2. استفاده از گچ برای عایق کردن سقف کاذب:
در این روش، مشابه سقف تک‌لایه، سقف با استفاده از دو لایه روکش گچی اجرا می‌شود. با این حال، این سقف به‌دلیل جرم بیشتری که دارد، علاوه بر کاهش نویز هوابرد، نویز ضربه‌ای را نیز کمی کاهش می‌دهد. پس از نصب سقف کاذب، توصیه می‌شود تمامی درزها و محل پیچ‌ها با استفاده از مواد درزگیر مناسب پر شوند. این کار باعث بهبود عملکرد سقف در کاهش نویز می‌شود. میزان STC در این روش به 38 می‌رسد.
3. سقف کاذب + روکش + میراگیر:
برای بهبود عملکرد سقف کاذب، توصیه می‌شود از یک لایه میراگر (چسب مخصوص یا لاستیک‌های آکوستیک) بین لایه‌های گچی در سقف کاذب استفاده شود. میراگرها علاوه بر جذب صدای هوابرد، برای جذب صدای کوبه‌ای نیز بسیار کارآمد هستند.
همچنین، نکته‌ی بسیار مهمی در عایق‌بندی صدا وجود دارد و آن هم این‌که درزبندی در محل اتصال سقف با دیوارها است. اجرای صحیح دو لایه سقف کاذب همراه با درزبندی می‌تواند میزان کاهش صدا را به STC: 49 افزایش دهد. این ترکیب از لایه‌ی میراگر و درزبندی، تأثیر قابل‌توجهی در بهبود کیفیت صوتی سقف دارد و انتقال صدا را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
4. ورق آکوستیک:
اگر شرایط به شما اجازه می‌دهد، می‌توانید تغییراتی در کف طبقه‌ی بالا ایجاد کنید تا از انتقال ضربه و صدا به طبقه‌ی پایین جلوگیری کنید. یک راه‌حل مناسب می‌تواند استفاده از ورق‌های آکوستیک باشد که نرم و ضربه‌پذیر هستند. این ورق‌ها قادرند نیروهای ضربه و لرزش را جذب کنند و از انتقال آن‌ها به طبقه‌ی پایین جلوگیری کنند. شما می‌توانید به‌راحتی از فروشگاه‌های آنلاین مختلف برای خرید پنل‌های آکوستیک استفاده کنید. این پنل‌ها به شما کمک می‌کنند تا در کاهش انتقال صدا و بهبود کیفیت صوتی محیط کارایی بیشتری داشته باشید.
5. کف شناور:
اصطلاح کف شناور به ماده‌ی عایق صدا اطلاق نمی‌شود، بلکه یک روش نصب عناصر مختلف است. عناصر تشکیل‌دهنده‌ی کف شناور شامل این موارد هستند:
- میراگرها
- عایق‌های صوتی
- پوشش نهایی
کف شناور بر روی کف طبقه‌ی فوقانی نصب می‌شود و عملکرد آن به این صورت است که پوشش نهایی آن معمولاً از موادی مانند چوب، لمینت، پلاستیک و غیره ساخته می‌شود و ضربه و بار وارد شده را به عناصر باربر زیرین انتقال می‌دهد.
این عناصر باربر سپس ضربه و بار وارده را به میراگرها منتقل می‌کنند و میراگرها این ضربه را در خود جذب کرده و از عبور آن به طبقه‌ی زیرین جلوگیری می‌کنند. برای جذب نویز هوابرد همچنین از مواد جاذب صدا مانند الیاف معدنی، سلولز سلول‌باز، فایبرگلاس و غیره در ساختار کف شناور استفاده می‌شود.
6. جذب صدا با سقف کاذب دوجداره‌ی – ۶۶ STC:
این سقف شامل یک یا دو لایه سقف کاذب است که همراه با عایق صدا اجرا می‌شود و مجزا از سقف اصلی قرار می‌گیرد. نکته‌ی مهم در اجرای سقف کاذب دوجداره، عدم اتصال مستقیم سقف کاذب به سقف اصلی است. با افزایش مساحت سقف، لازم است آویزها از سقف اصلی برای نگهداری سقف کاذب در نظر گرفته شوند. این آویزها می‌توانند راهی برای انتقال ارتعاش و صدا بین دو سقف باشند. برای جلوگیری از انتقال صدا بین دو سقف، استفاده از آویزهای سقفی فنری توصیه می‌شود. این روش همچنین به کاهش نویز ضربه‌ای نیز کمک می‌کند. اگر یک لایه روکش گچی به‌همراه لاستیک‌های نرم آکوستیک به این سقف اضافه شود، میزان کاهش انتقال صدا (STC) به ۷۲ افزایش می‌یابد.